Hemoroid, toplumda sıkça karşılaşılan ve günlük yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir sağlık sorunudur. Bu rahatsızlık, makat bölgesindeki damarların şişmesiyle ortaya çıkar ve ağrı, kaşıntı, kanama gibi belirtilerle kendini gösterir. Peki, hemoroid nedir, neden olur, nasıl tedavi edilir ve önlenebilir mi? İşte, hemoroid tedavisi ile ilgili bilmeniz gerekenler.
Hemoroid Nedir?
Hemoroid, anüs ve rektum çevresindeki damarların şişmesi ve genişlemesi durumudur. Toplumda “basur” ya da “mayasıl” olarak da bilinir. Hemoroidler, iç ve dış olmak üzere ikiye ayrılır:
- İç Hemoroid: Rektumun içinde oluşur ve genellikle ağrısızdır. Ancak dışkılama sırasında kanama yapabilir.
- Dış Hemoroid: Anüs çevresindeki deri altında oluşur ve ağrılıdır. Kaşıntı, şişlik ve kanama gibi belirtilere yol açabilir.
- Kombine Hemoroid: Hem iç hem de dış hemoroidin kendini gösterdiği hastalık tipidir.
Hemoroid Belirtileri Nelerdir?
‘Hemoroid nedir?’ sorusunun cevabını bulduysak diğer bölümlere geçebiliriz. Hemoroid belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Yaygın semptomlar şunlardır:
- Anüste kaşıntı ve tahriş.
- Dışkılama sırasında kanama (tuvalet kağıdında veya dışkıda görülebilir).
- Makat çevresinde ağrı ya da rahatsızlık hissi.
- Şişlik ve sertleşmiş yumrular.
- Anüs bölgesinde akıntı veya nemli his.
Eğer bu belirtilerden biri ya da birkaçı sizde varsa, vakit kaybetmeden bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir.
Hemoroid Neden Olur?
Hemoroid oluşumunda birçok farklı faktör etkili olabilir. İşte başlıca nedenler:
- Uzun Süre Oturmak: Özellikle tuvalette uzun süre vakit geçirmek, basıncı artırarak hemoroide yol açabilir.
- Kronik Kabızlık veya İshal: Sürekli ıkınma, damarlar üzerinde baskı oluşturarak hemoroide yol açabilir.
- Hamilelik: Artan karın içi basınç ve hormonal değişiklikler, hemoroid riskini artırabilir.
- Düşük Lifli Beslenme: Lif eksikliği, kabızlığa neden olur ve bu durum hemoroid riskini artırır.
Hemoroid Tedavisi
Hemoroid tedavisi, belirtilerin şiddetine ve hemoroid türüne bağlı olarak değişir. Evde uygulanabilecek yöntemler ve tıbbi tedaviler şunlardır:
Evde Tedavi Yöntemleri
- Lif Tüketimini Artırmak: Sebzeler, meyveler ve tam tahıllar gibi lif açısından zengin besinler tüketmek kabızlığı önler.
- Bol Su İçmek: Günde en az 2 litre su içmek, dışkıyı yumuşatarak ıkınmayı azaltır.
- Oturma Banyosu: Ilık su dolu bir küvette 10-15 dakika oturmak, anüs çevresindeki rahatsızlığı hafifletir.
- Krem ve Merhemler: Eczanelerde reçetesiz satılan hemoroid kremleri, kaşıntı ve ağrıyı azaltabilir.
Tıbbi Tedavi Yöntemleri
Eğer evde tedavi yöntemleri yeterli olmazsa, aşağıdaki tıbbi müdahaleler gerekebilir:
- Cerrahi Müdahale: İleri vakalarda cerrahi yöntemlerle hemoroid alınabilir.
- Lastik Bant Ligasyonu: Hemoroidin köküne lastik bant takılarak kan akışı durdurulur ve hemoroid küçülür.
- Lazer Tedavisi ve Elektrokoagülasyon: Minimal invaziv yöntemlerle damarlar küçültülür.
- Skleroterapi: Şişmiş damarlara kimyasal madde enjekte edilerek hemoroid küçültülür.
Hemoroid Nasıl Önlenir?
Hemoroid tedavisi kadar, bu rahatsızlığı önlemek de önemlidir. İşte alabileceğiniz önlemler:
- Lif Zengini Beslenme: Günde 25-35 gram lif tüketmeye özen gösterin.
- Hareketli Bir Yaşam: Düzenli egzersiz yapmak, sindirimi kolaylaştırır ve kabızlığı önler.
- Tuvalet Alışkanlıkları: Tuvalette uzun süre oturmaktan kaçının ve ıkınmamaya özen gösterin.
- Bol Su Tüketimi: Günlük su tüketiminizi artırarak dışkının yumuşamasını sağlayın.
Sonuç: Hemoroid Tedavisi ile Sağlıklı Bir Yaşam
Hemoroid, yaşam kalitesini düşüren ancak doğru tedavi ve önlemlerle kontrol altına alınabilen bir durumdur. Hemoroid tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleriyle başlayıp, gerekirse tıbbi müdahalelerle desteklenebilir. Eğer belirtileriniz şiddetliyse, zaman kaybetmeden bir sağlık uzmanına başvurun. Op. Dr. Selahattın Yitgin, 1995 yılında Ankara Gülhane Askeri Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. 2000-2005 yılları arasında GATA Haydarpaşa Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden Genel Cerrahi uzmanlık eğitimi aldı. Bu tarihten itibaren başta hemoroidal hastalıklar olmak üzere makat bölgesi hastalıklarıyla ilgili gerek yurtiçi gerekse yurt dışında çeşitli proje ve çalışmalarda aktif rol aldı. Dr. Yitgin’in uzmanlık alanları, genel cerrahi, proktoloji, gastronoskopi, kolonoskopi, basur/hemoroid tedavileri, kıl dönmesi, anal fistül, anal fissürdür.
Unutmayın, erken tanı ve tedavi, hemoroidin neden olduğu rahatsızlıkları minimuma indirebilir. Sağlıklı ve kaliteli bir yaşam için hemoroid belirtilerine karşı bilinçli olun ve önlemlerinizi alın.
